Gminy mogą udzielać pomocy publicznej w różnych formach, np., w formie wszelkiego rodzaju ulg podatkowych, ulg w spłacie zobowiązań podatkowych w formie odroczenia terminu płatności, rozłożenia zobowiązań lub zaległości podatkowych na raty albo też umorzenia zaległości podatkowych.
Podstawą prawną do jej udzielenia stanowią głównie:
- ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jednolity z 2005 r. Dz.U.Nr 8, poz. 60 ze zm.);
- ustawa z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jednolity z 2006 r. Dz.U. Nr.121, poz. 844);
- ustawa z 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (tekst jednolity z 2006 r. Dz.U. Nr 136, poz. 969);
- ustawa z 30 października 2002 r. o podatku leśnym (Dz.U Nr 200, poz. 1682 ze zm.).
Rada gminy kreując politykę podatkowa na swoim terenie, może np. dla przyciągnięcia inwestorów zwolnić z podatku od nieruchomości określone grunty, budynki i budowle. Musi przy tym mieć na uwadze , że oznacza to jednocześnie rezygnację z określonych dochodów, które mogłyby zasilić budżet gminy.
Każdy podatnik – przedsiębiorca, który spełni kryteria i wymogi zawarte w uchwale rady gminy, warunkujące zwolnienie, skorzysta ze zwolnienia z mocy uchwały bez potrzeby wydawania indywidualnej decyzji.
Treść uchwał dotyczących podatków i opłat lokalnych Rady Gminy Jednorożec w katalogu PODATKI I OPŁATY LOKALNE
Najczęściej stosowaną formą pomocy są ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych. Ordynacja podatkowa przewiduje w przepisach art. 67a $ 1 pkt 1-3 następujące ulgi w spłacie w spłacie należności podatkowych:
- odroczenie terminu płatności należnego podatku lub rozłożenie zapłaty podatku na raty,
- odroczenie lub rozłożenie na raty zapłaty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę lub odsetki określone w decyzji, o której mowa w art. 53a ordynacji,
- umorzenie w całości lub w części zaległości podatkowych, odsetek za zwłokę.
Omawiane ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych charakteryzuje uznaniowość. Ulgi te stosowane są w drodze indywidualnych decyzji Wójta Gminy na wniosek podatnika.
Zgodnie z przepisem art. 14 pkt. 2) lit. e ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 249, poz. 2104 ze zm.) Wójt Gminy podaje do wiadomości publicznej wykaz osób prawnych i fizycznych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, którym w zakresie podatków lub opłat udzielono ulg, odroczeń, umorzeń lub rozłożono spłatę na raty w kwocie przewyższającej 500 zł, wraz ze wskazaniem wysokości umorzonych kwot i przyczyn umorzenia.